Η Βουλή των Ελλήνων τιμά την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, όπως έχει καθιερωθεί η 19η Μαΐου, φωταγωγώντας απόψε την πρόσοψη του κτηρίου της με συμβολικό λογότυπο-μήνυμα.
Με την ενέργεια αυτή το Ελληνικό Κοινοβούλιο, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του, δηλώνει την άσβεστη ιστορική μνήμη και το διαρκές αίτημα της ιστορικής αποκατάστασης για την εξόντωση των Ελλήνων του Μικρασιατικού Πόντου.
Η Βουλή των Ελλήνων αναγνώρισε επίσημα τη γενοκτονία των Ποντίων από το τουρκικό κράτος στις 24 Φεβρουαρίου 1994 και ψήφισε ομόφωνα τον ορισμό της 19ης Μαΐου ως Ημέρας Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου με τον νόμο 2193/1994.
Μήνυμα για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου ανάρτησε στο λογαριασμό του στο twitter ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
«Δεν ξεχνούμε τα 353.000 θύματα του Ποντιακού Ελληνισμού. Τιμούμε τη μεγάλη συμβολή των Ποντίων στην ανόρθωση του ελληνικού κράτους μετά τον ξεριζωμό από τις πατρογονικές εστίες, όπως και τη συμμετοχή τους σε όλους τους εθνικούς αγώνες», αναφέρει ο Νίκος Δένδιας.
Δεν ξεχνούμε τα 353.000 θύματα του Ποντιακού Ελληνισμού. Τιμούμε τη μεγάλη συμβολή των Ποντίων στην ανόρθωση του ελληνικού κράτους μετά τον ξεριζωμό από τις πατρογονικές εστίες, όπως και τη συμμετοχή τους σε όλους τους εθνικούς αγώνες. pic.twitter.com/rlWXU8AFwY
— Nikos Dendias (@NikosDendias) May 19, 2021
«Τιμάμε, σήμερα, τη μνήμη των εκατοντάδων χιλιάδων θυμάτων του Ποντιακού Ελληνισμού που εξοντώθηκαν με απάνθρωπο και αποτρόπαιο τρόπο πριν από έναν αιώνα» τονίζει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου σε δήλωσή της για την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού.
Τιμάμε σήμερα τη μνήμη των εκατοντάδων χιλιάδων θυμάτων του Ποντιακού Ελληνισμού που εξοντώθηκαν με απάνθρωπο τρόπο. Η διεθνής αναγνώριση της γενοκτονίας και η απερίφραστη καταδίκη της είναι χρέος όλων μας και πράξη με βαθιά πολιτική και ανθρώπινη σημασία. https://t.co/BgzqnzKur8 pic.twitter.com/4ev4nodvmR
— President GR (@PresidencyGR) May 19, 2021
Κυρ. Μητσοτάκης: Θυμόμαστε, αγωνιζόμαστε, συσπειρωνόμαστε
«102 χρόνια μετά θυμόμαστε, αγωνιζόμαστε, συσπειρωνόμαστε», ανέφερε σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Ο Ποντιακός Ελληνισμός δεν ξεχνά, προχωρά. Η λύρα τους θα θρηνεί τον ξεριζωμό και το δοξάρι τους θα τραγουδά την ελπίδα. Και η ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας θα μένει ζωντανή μέχρι να μετατραπεί σε Ημέρα Δικαίωσης» αναφέρει ο κ. Μητσοτάκης», πρόσθεσε.
102 χρόνια μετά θυμόμαστε, αγωνιζόμαστε, συσπειρωνόμαστε. Ο Ποντιακός Ελληνισμός δεν ξεχνά, προχωρά. Η λύρα τους θα θρηνεί τον ξεριζωμό και το δοξάρι τους θα τραγουδά την ελπίδα. Και η ημέρα μνήμης θα μένει ζωντανή μέχρι να μετατραπεί σε Ημέρα Δικαίωσης. #γενοκτονία_Ποντίων pic.twitter.com/Yi61FaWNG4
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) May 19, 2021
Σήμερα 19 Μαΐου είναι η Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, όπως καθιερώθηκε το 1994 με ομόφωνη απόφαση της Βουλής των Ελλήνων και με την οποία συμπληρώνονται 102 χρόνια από τον ξεριζωμό του Ποντιακού Ελληνισμού.
Η γενοκτονία του Ελλήνων του Πόντου αναφέρεται στα βίαια, μαζικά και φονικά γεγονότα, της δεύτερης και των αρχών της τρίτης δεκαετίας του 20αι., που έλαβαν χώρα στην καταρρέουσα τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία, μέχρι τη δημιουργία του σύγχρονου τουρκικού κράτους.
Τα γεγονότα αυτά πυροδοτήθηκαν από την σταδιακά αυξανόμενη ανάδυση και εντεινόμενη επίδραση του τουρκικού εθνικισμού, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα την φυσική εξόντωση, τον αφανισμό, τον εκτοπισμό, την εκρίζωση εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων του Πόντου από τις πατρογονικές τους εστίες.
Η ανάληψη της εξουσίας από τους Νεότουρκους το 1908 στην Οθωμανική Θεσσαλονίκη θεωρείται η απαρχή του για τους «συστηματικούς» και «οργανωμένους» – όπως υποστηρίζουν σύγχρονοι ιστορικοί και ερευνητές – διωγμούς, εξαντλητικές πορείες εξόντωσης, εγκλεισμούς σε τάγματα καταναγκαστικής εργασίας, λεηλασίες, βιαιότητες, σε βάρος όλων των χριστιανικών πληθυσμών της Ανατολής.
Όπως επισημαίνουν, οι ίδιοι, οι ωμότητες αυτές πραγματοποιήθηκαν σε διαφορετικούς χρόνους και τόπους και σε διάφορες φάσεις, μέσα στη δεκαετία 1913-1923 και μέσα σε εμπόλεμες συνθήκες, αλλά και σε ειρηνικά μεσοδιαστήματα, στο χώρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Ο ακριβής αριθμός των θυμάτων είναι δύσκολο να υπολογιστεί, λόγω των συνθηκών που επικρατούσαν.
Το Χρονικό της Γενοκτονίας
1908: Κίνημα των Νεότουρκων στην οθωμανική Θεσσαλονίκη. Οι εθνικιστές ηγέτες (Κεμάλ – Ενβέρ – Ταλάτ) υποσκελίζουν το σουλτάνο Αμπτούλ Χαμίτ και αναλαμβάνουν τον πολιτικό έλεγχο της αυτοκρατορίας.
1910: Αυταρχικά, κατασταλτικά μέτρα κατά των χριστιανικών κοινοτήτων της αυτοκρατορίας.
1911: Σε συνέδριο του «Κομιτάτου Ένωση και Πρόοδος» των Νεότουρκων κυριαρχεί το σύνθημα: «Η Τουρκία στους Τούρκους».
1913: Οργανώνεται από τους Νεότουρκους το «Γραφείο Εγκατάστασης Φυλών και Μεταναστών» και ιδρύεται η μυστική υπηρεσία (Teskilat i-mahsusa)
1914: Έναρξη του Α’ ΠΠ. Οι πρώτες μαζικές διώξεις κατά Ελλήνων στην Ανατολική Θράκη. Πογκρόμ στη Δυτική Μικρά Ασία και η σφαγή της Φώκαιας. Ρωσοτουρκικός Πόλεμος. Έξαρση του τουρκικού εθνικισμού, συσπείρωση του μουσουλμανικού στοιχείου.
1915: Καλούνται στην Κωνσταντινούπολη και εξοντώνονται οι πρόκριτοι των Αρμενίων. Η Γενοκτονία των Αρμενίων ολοκληρώνεται σε λίγους μήνες.
1916 – 1917: Πορείες «θανάτου» στο εσωτερικό της Ανατολίας από τον οθωμανικό δυτικό Πόντο (Σαμψούντα, Μπάφρα, κ.α) και απώλειες χιλιάδων χριστιανών – αντρών, γυναικών και παιδιών – από τις κακουχίες, το κρύο και την πείνα. Τάγματα καταναγκαστικής εργασίας (Αμελέ Ταμπουρού). Ο ανατολικός Πόντος υπό ρωσική κυριαρχία. Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία και λήξη ρωσοτουρκικού πολέμου.
1918: Λήξη Α’ ΠΠ. Η ηγεσία των Νεότουρκων παραδίδεται στους συμμάχους της Αντάντ. Αποχώρηση Ρώσων από τον ανατολικό Πόντο και τον Καύκασο.
1919: Αποβίβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη. Αναχώρηση από Κωνσταντινούπολη στις 15 Μαΐου και άφιξη στις 19 Μαΐου του Μουσταφά Κεμάλ Πασά στη Σαμψούντα, με αποστολή την «ειρήνευση» από τη δράση ομάδων ατάκτων. Αυτονόμηση του από την Υψηλή Πύλη και συνάντηση του στη Χάμσα, στις 29 Μαΐου, με τον Τοπάλ Οσμάν.
1920: Συνθήκη των Σεβρών. Ανατολική Θράκη και Σαντζάκι της Σμύρνης υπό όρους, σε ελληνικό έλεγχο, ο Πόντος εξαιρείται των ρυθμίσεων.
1920 – 1922: Από την περιοχή της Βιθυνίας ξεκινούν σε όλο τον Πόντο σφαγές, λεηλασίες, καταστροφή χριστιανικών χωριών από παρακρατικές νεοτουρκικές ομάδες. Δεκάδες χιλιάδες Πόντιοι και Αρμένιοι φεύγουν να σωθούν προς τη Σοβιετική Αρμενία και προς τους υπό γαλλικό έλεγχο Συρία και Λίβανο.
1922: Μικρασιατική καταστροφή. Ο ελληνικός στρατός ηττάται στον Σαγγάριο, φλέγεται η Σμύρνη.
1923: Συνθήκη της Λωζάννης. Ανταλλαγή πληθυσμών, προσφυγιά.