«Αφού με έσπειρε μια μοίρα αυτοκρατόρισσα, Μήτρα με γέννησε αρχαία Μακεδόνισσα

Μ’ άδεια φαρέτρα πολεμάω το χειμώνα, Από το κάστρο στην καρδιά

Του Πλαταμώνα, Αφού με φέρνει μονοπάτι φαναριώτικο, Ένα σοκάκι με κρατάει σαλονικιώτικο, Έλα ένα βράδυ την υπόσχεση να πάρεις

Πριν να τη σβήσει με σφουγγάρι, Ο Βαρδάρης

Σ’ αναζητώ, Σ’ αναζητώ στη Σαλονίκη ξημερώματα, Λείπει το βλέμμα σου, Απ’ της αυγής τα χρώματα»…

Eίναι αυτό το τραγούδι που κανείς δεν ξεχνά από την φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου και να ταυτίσει πάνω του το δικό του βίωμα. Δημιουργοί του τραγουδιού είναι ο Μάριος Τόκας και ο Φίλιππος Γράψας.

Ο Δημήτρης Μητροπάνος είχε δύσκολα παιδικά χρόνια λόγω των πολιτικών φρονημάτων. Έφυγε από τα Τρίκαλα και ήρθε στην Αθήνα. Ο μικρός που κάποτε τραγουδούσε στους φίλους του και έψελνε στην εκκλησία δεν είχε φανταστεί ποτέ ότι με την φωνή του θα σαγήνευε τον μεγάλο Γρηγόρη Μπιθικώτση. Ο Μπιθικώτσης τον ακούει σε μια εκδήλωση και χωρίς να το πολυσκεφτεί του ανοίγει την πόρτα της Columbia. Ο μικρός τότε Δημήτρης Μητροπάνος ξεκινά δειλά-δειλά τις ηχογραφήσεις στα στούντιο της δισκογραφικής και κάπου εκεί οι κεραίες του Γιώργου Ζαμπέτα εντοπίζουν την φωνή του Μητροπάνου.

Ο Γιώργος Ζαμπέτας έγινε δάσκαλος και μέντορας του και μάλιστα ο Μητροπάνος το αναγνώρισε και σε όλη του την ζωή έλεγε αν χρωστάω σε κάποιον αυτός είναι μόνο ο Ζαμπέτας. Ο ίδιος ο Ζαμπέτας τον πήρε από το χέρι και τον ανέβασε στο πάλκο που τραγουδούσε τότε… του έλεγε μάλιστα «κοίτα εδώ μικρέ εδώ είμαστε στην πίστα και όλα τα φώτα είναι πάνω μας, όταν κατέβουμε όλα αυτά εδώ θα σβήσουν». Αυτή η φράση είχε πολύ βαθύ νόημα και ο μικρός τότε Δημήτρης Μητροπάνος την κουβαλούσε μέσα του και δεν την έσβησε ποτέ.


Όταν ο Νικός Κοεμτζής είχε διαπράξει ένα έγκλημα στο νυχτερινό κέντρο νεράιδα, ένας δημοσιογράφος της εποχής το συνδύασε με τους στίχους του Μητροπάνου. Ο τίτλος του ρεπορτάζ και πρωτοσέλιδο της εφημερίδας ήταν «Ο χάρος βγήκε παγανιά» στην πίστα της νεράιδας. Η συγκυρία απογείωσε το τραγούδι και ο κόσμος πρόσεξε το προφανές, την μοναδική φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου.

Τα χρόνια περνάνε όχι εύκολα για το παιδί από τα Τρίκαλα με την κρυστάλλινη φωνή που στα πάλκα και στις πίστες αλλά και στους δίσκους καταθέτει την ψυχή του.



«Πες μου πουλάν καρδιές», «Άκου», «Κάνε κάτι να χάσω το τρένο» τραγούδια που ακόμη και σήμερα ακούγονται στα ραδιόφωνα. Εκεί άρχισε να δείχνει το εκτόπισμα του και η φωνή του απλωνόταν και γέμιζε μέσα από τα ηχεία των ραδιοφώνων τις καρδιές των ανθρώπων.


Και ενώ είχε συνεργαστεί και είχε ερμηνεύσει τραγούδια τεράστιων συνθετών αποφασίζει να ερμηνεύσει πιο ροκ… κάνοντας όχι μόνο την ανατροπή αλλά δείχνοντας την διαύγεια της σκέψης του και φυσικά της φωνής του που δεν είχε όρια…ανθρώπινα. Έτσι η συμμετοχή του σε δίσκους των Λάκη Παπαδόπουλου (με το τραγούδι «Για Να Σ’ Εκδικηθώ») και Νίκου Πορτοκάλογλου («Κλείνω Κι Έρχομαι») αναδεικνύουν εκείνη την εποχή την ευρεία γκάμα της ερμηνείας του και προαναγγέλλουν μια στροφή στον τρόπο ερμηνείας του, που θα οδηγήσει σε μια σειρά από δίσκους που άλλαξαν σε μεγάλο βαθμό την έννοια του καλού σύγχρονου λαϊκού τραγουδιού.


Κορυφαία στιγμή για την μυθική καριέρα του αποτέλεσε η συνεργασία του με τον Μάριο Τόκα. «Σε αναζητώ στη Σαλονίκη ξημερώματα», «Θάλασσες», «Τα λαδάδικα». Τραγούδια βαθιά ελληνικά, τραγούδια που κουβαλάνε ψυχές και DNA ελληνικό και έντονο ελληνικό πολιτισμό και κουλτούρα.


Οι δύο τους τολμήσανε και προχωρήσανε με την συνεργασία τους πολύ μπροστά από την εποχή τους δίνοντας μάλιστα μέσα από τις μελωδίες και πολιτικά ψήγματα.

 
Οι Έλληνες αυτά τα τραγούδια από την συνεργασία των δύο τεράστιων αυτών καλλιτεχνών δεν τα αγκάλιασαν απλά, δεν τα χόρεψαν μόνο αλλά τα ενσωμάτωσαν στα βιώματα τους. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι αυτά τα τραγούδια μένουν επίκαιρα μέχρι και σήμερα.


 
Και ενώ με τον Τόκα ο Μητροπάνος περνάει σε μια άλλη Πολιτισμική διάσταση έρχεται και η Ρόζα του με τον Θάνο Μικρούτσικο. «Συγχώρα με Ρόζα που δεν καταλαβαίνω τι λένε τα κομπιούτερς και οι αριθμοί», ένα τραγούδι που σήμερα την εποχή που όλα εξελίσσόνται δήθεν με θετικό τεχνολογικό πρόσημο αποτελούν μια άλλη γλώσσα μακριά πολύ από την ανθρώπινη, αυτή που μάθαμε από τους γονείς μας και τους παππούδες μας.



Η Ρόζα

Η δωρική του παρουσία στην σκηνή ήταν κάτι που τον χαρακτήριζε. Δεν χόρευε ποτέ. Μόνο με ένα τραγούδι και μια φορά άνοιξε τα χέρια του. Και αυτό ήταν η Ρόζα. Ο Μητροπάνος άνοιξε την ψυχή του απελευθερωμένος και έριξε μια στροφή με όλη την μαγκιά που τον διακατείχε τόσες δεκαετίες συγκινώντας το κοινό του.

 

Από τις τελευταίες εμφανίσεις επί σκηνής του Δημήτρη Μητροπάνου ήταν στην Ιερά Οδό.

Την μία χρονιά με τον Πασχάλη Τερζή και τον Δημήτρη Μπάση και την επόμενη με τον Θέμη Αδαμαντίδη και τον Δημήτρη Μπάση. «Ας νικήσει το ζεμπέκικο» ήταν ο τίτλος των εμφανίσεων και κυριαρχούσαν οι φωνές όλων τους.

Κάπου εκεί ο Δημήτρης Μητροπάνος άρχισε να αποχαιρετά τις μεγάλες πίστες κερδίζοντας το χειροκρότημα του κόσμου όπως κανείς άλλος.